با گسترش اینترنت و استفاده بیشتر از تلفنهای همراه هوشمند، خرید آنلاین رواج زیادی پیدا کرده است. این تحولات اگرچه خرید را برای مردم راحتتر کرده و کسبوکارها را به سمت دیجیتالیشدن و نوآوری سوق داده است، اما چالشهایی نیز به همراه دارد که موجب نارضایتی خریدار و فروشنده در بازارهای مجازی شده است؛ چالشهایی که بخشی از آن به موضوع فرایندها و زیرساختها در این بازار شلوغ برمیگردد.
امروز به جای اینکه وقتمان را در فروشگاهها بگذرانیم، میتوانیم با چند کلیک ساده به هزاران محصول و خدمات دسترسی پیدا کنیم. این تغییر در رفتار مصرفکنندگان باعثشده فروشگاههای اینترنتی به سرعت رشد کنند و بخش بزرگی از بازار را به خود اختصاص دهند.
وضعیت فعلی خریدهای آنلاین در کشور
با رشد خرید آنلاین، حالا مردم به راحتی از طریق اپلیکیشنها و وبسایتها میتوانند به هزاران محصول دسترسی پیدا کنند. راحتی خرید از خانه، صرفهجویی در زمان و امکان مقایسه قیمتها دلایلی است که باعث شده خرید آنلاین جذابتر شود.آمارها نشان میدهد در روزهای نزدیک به نوروز، خرید آنلاین تا ۴۵ درصد افزایش مییابد و خانوادهها به دنبال تخفیفهای ویژه و تحویل سریع کالا در این ایام هستند. ایرانیها به فرهنگ و سلیقه خود اهمیت زیادی میدهند و فروشگاههای آنلاین هم به این نیاز توجه کرده و محصولاتی با طراحیهای ایرانی و محلی ارائه میدهند. فروشگاههای بزرگ جهانی مانند آمازون و علیبابا با استفاده از مدلهای خلاقانه خود توانستهاند سهم زیادی را از بازار جهانی به دست آورند. در ایران نیز برخی فروشگاهها با ارائه خدمات متنوع و بهبود تجربه خرید مشتریان، محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. این فروشگاهها با استفاده از تحلیل دادهها و سیستمهای پیشرفته، موفقیتهای زیادی کسب کردهاند. علاوه بر این، اینستاگرام به یکی از پلتفرمهای محبوب خرید آنلاین در ایران تبدیل شده است.
فرصتها و مزیتهای خرید آنلاین
خرید آنلاین همچنین باعث صرفهجویی در زمان و انرژی میشود، چون نیازی به حضور در فروشگاهها نیست. در نهایت، خرید آنلاین به خانوادهها این امکان را میدهد که از محصولات و خدمات جهانی بهرهمند شوند و در عین حال شغلهای جدیدی در جامعه ایجاد میکند.
مشکلات و چالشهای خرید آنلاین
خریدهای آنلاین با وجود تمام مزایایی که دارند، چالشهایی هم برای خانوادهها ایجاد میکنند. بسیاری از افراد نگران امنیت پرداختهای آنلاین هستند و میترسند اطلاعات بانکی شان به خطر بیفتد. این نگرانی حتی در خرید از سایتهای معتبر هم وجود دارد و برای خانوادهها بسیار مهم است که مطمئن شوند خریدهایشان کاملاً امن است. همچنین در برخی مناطق دورافتاده مشکلاتی در تحویل کالا وجود دارد. تأخیر در دریافت محصول یا حتی نرسیدن کالا یا دریافت کالایی کمتر و بیکیفیتتر باعث میشود بعضی افراد از خرید آنلاین دلسرد شوند. گاهی مشکلات مالیاتی فروشگاهها باعث افزایش قیمتها میشود که این موضوع میتواند مشتریان را ناراضی کند.
نتیجه گیری
با توجه به فرصتها و چالشهای خرید آنلاین، برای اینکه هم مشتریها راضی باشند و هم فروشندهها سود خوبی داشته باشند، باید یک تعادل خوبی بین نیازها و منافع هر دو طرف ایجاد شود. برای فروشگاهها لازم است سیستمهای پرداخت امنتری در نظر گرفته شود تا به مشتریها اطمینان بدهند که اطلاعاتشان محفوظ میماند. این کار هم خیال مشتریها را راحت میکند و هم باعث میشود فروش بیشتری داشته باشند. تحویل به موقع کالا بهخصوص در مناطق دورافتاده یکی از چیزهایی است که میتواند اعتماد مردم را بیشتر کند.در کنار همه اینها اگر قوانین تجارت آنلاین واضحتر و مالیاتها شفافتر بشود، خیلی از مشکلات حقوقی حل میشود و یک فضای قانونی و امن برای همه به وجود میآید.بهتر است پیش از خرید، نیاز واقعی خود را مشخص کرده و از خریدهای بیهدف که تنها به دلیل جذابیت تخفیفها یا تبلیغات وسوسهانگیز است، خودداری کنیم که این رفتار درواقع مصداق بارز اسراف است. همچنین، مقایسه قیمتها و انتخاب فروشگاههای معتبر با نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد یک نشان معتبر که از سوی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ایران به فروشگاههای اینترنتی ارائه میشود) به ما کمک میکند تا از مزایای فروشگاههای آنلاین بهره ببریم و همچنین خریدی منطقی و مطمئن داشته باشیم. رعایت این نکات باعث میشود علاوه بر بهرهمند شدن از محسنات خرید آنلاین از چالشهای احتمالی نیز دور بمانیم.