الگوریتم های شبکه های اجتماعی چه هستند و چگونه کار میکنند؟
وقتی از الگوریتم های شبکه های اجتماعی صحبت میکنیم، منظور ما سیستمهای محاسباتی است که تعیین میکنند چه پیشنهاداتی در فیدهای شما نمایش داده شود. احتمالاً با صفحه «Explore» اینستاگرام، «For You Page» در X، و For You Page« (FYP)» در تیکتاک آشنا هستید. این فیدها بهصورت خودکار توسط یک پلتفرم شبکه اجتماعی برای شما ایجاد میشوند. برای هر یک از این صفحات، پلتفرم شبکه اجتماعی از سیستمهای یادگیری ماشین (ML) برای پیشبینی محتوایی که ممکن است دوست داشته باشید، استفاده میکند.
شما متوجه خواهید شد که هرچه بیشتر با پستها در شبکههای اجتماعی تعامل داشته باشید، پیشنهاداتی که دریافت میکنید بهتر میشود. دلیل امر نیز این است که این سیستمهای یادگیری ماشین از دادههای شما میآموزند. هرچه بیشتر با محتوا تعامل داشته باشید، الگوریتمها در پیشبینی اینکه چه محتوایی را دوست دارید بهتر عمل میکنند.
علاوه بر پیشنهادات محتوا، شبکههای اجتماعی میتوانند حسابهایی را که ممکن است دوست داشته باشید دنبال کنید، موضوعات داغی که ممکن است به آنها علاقهمند باشید، محتوای نامناسب یا هرزنامههایی که احتمالاً تمایلی به دیدنشان ندارید، محتوای ویروسی که قطعاً باید ببینید، رویدادهای محلی و بسیاری چیزهای دیگر را به شما پیشنهاد دهند. هر توصیه یا تجربه شخصیسازیشده، مانند تبلیغات مخصوص شما، به لطف یک الگوریتم ممکن میشود.
چه عواملی بر محتوایی که در شبکههای اجتماعی مشاهده میکنید تأثیر میگذارند؟
پلتفرمهای شبکه اجتماعی دادههایی را از پروفایل کاربری شما، پستهایی که با آنها تعامل داشتهاید، پستهای داغ کنونی و پستهای اسپانسری جمعآوری میکنند تا به شما پیشنهادات و تجربهای شخصیسازیشده ارائه دهند. به عبارت دیگر، شبکههای اجتماعی از موارد زیر برای ارائه پیشنهادات به شما استفاده میکنند:
- دادههای تعامل شما: این دادهها شامل لایکها، واکنشها، رای مثبت، نظرات، پاسخها، اشتراکگذاریها، ریتوییتها، نرخ کلیک (CTR)، مدت زمانی که صرف تماشای یک ویدیو یا مشاهده نوع دیگری از محتوا میکنید، رفتار اسکرول و تپ در استوریها (بازگشت به عقب و جلو)، و حسابهایی است که بیشتر با آنها تعامل دارید.
- ترجیحات محتوایی شما: الگوریتم ممکن است با بررسی تعاملات شما، تشخیص دهد که بیشتر با یک قالب خاص، طول یا دستهای از محتوا (مثلاً ویدیوهای کوتاه DIY در یوتیوب) تعامل دارید. در این صورت، پیشنهادات بیشتری مشابه آن دریافت خواهید کرد.
- دادههای تاریخی شما: این شامل حسابها، پستها یا موضوعاتی است که قبلاً با آنها تعامل داشتهاید، جستجوهای گذشته شما، حسابهایی که آنها را لغو دنبال یا بیصدا کردهاید.
- سیگنالهای اجتماعی: پلتفرمهای شبکه اجتماعی روندها و موضوعات جدید و پستهایی که بهسرعت در حال افزایش در تعاملات کاربری هستند را ردیابی میکنند. سپس این روندها و پستها را به مخاطبان گستردهتری توصیه میکنند.
- دادههای پروفایل شما: اطلاعات مرتبط با پروفایل شما، از جمله سن، جمعیتشناسی، مکان و دستگاه، میتواند توسط الگوریتمها برای هدف قرار دادن محتوای خاص به سمت شما استفاده شود.
- شبکه شما: پلتفرمها میتوانند محتوایی را براساس پستهایی که دوستان شما با آنها تعامل دارند یا حسابهایی که براساس ارتباطات مشترک دارید (مثل پیشنهادات پروفایل در لینکدین) به شما توصیه کنند.
- ردیابی توسط شخص ثالث: شبکههای اجتماعی معمولاً از کوکیهای ردیابی استفاده میکنند که بر تبلیغات شخصیسازیشده و پیشنهادات محتوایی تأثیر میگذارند. بهطور مشابه، پلتفرمهایی که تحت مالکیت یک شرکت مادر هستند ممکن است دادهها را به اشتراک بگذارند (بهویژه اگر پروفایلهای شما به هم متصل باشد)، بنابراین اگر در اینستاگرام با محتوای خاصی تعامل داشته باشید، ممکن است محتوای مشابهی در فیسبوک نیز به شما توصیه شود.
- بازخورد شما:پلتفرمها به شما اجازه میدهند درباره پیشنهاداتی که دریافت میکنید بازخورد بدهید تا بر پیشنهادات آینده تأثیر بگذارید.
با ترکیب تمام این دادهها، الگوریتم های شبکه های اجتماعی میتوانند پیشبینی کنند که احتمالاً به کدام پستها علاقهمند هستید یا کدام پستها را نمیخواهید ببینید. سپس، همراه با دستورالعملهای جامعهای (Community Guidelines) خود، این پلتفرمها محتوا را به کاربران ارائه میدهند.
آیا شرکتهای شبکههای اجتماعی واقعاً بر پستهایی که میبینید کنترل دارند؟
با وجود همه این سیستمهای پیشرفته، ممکن است بهسادگی تصور کنیم که شرکتهای شبکههای اجتماعی بر محتوایی که میبینید کنترل دارند. اما این موضوع آنقدرها هم سیاه و سفید نیست.
در هسته اصلی، بیشتر شرکتهای شبکه های اجتماعی بر الگوریتم های یادگیری ماشین تکیه میکنند تا پیشبینی کنند که از چه محتوایی لذت خواهید برد. یادگیری ماشین در اینجا نقش کلیدی دارد: الگوریتم دادههای شما را بررسی میکند و بهصورت خودکار تغییر میکند و تصمیم میگیرد چه پستهایی را در شبکه های اجتماعی به شما نشان دهد.
با این حال، این شرکتها کاملاً دست از نظارت برنداشتهاند. در واقع، تأثیر بیشتری بر آنچه میبینید دارند نسبت به آنچه در نگاه اول به نظر میرسد.
نخست، هر پلتفرم مجموعهای از قوانین خاص خود را دارد که مشخص میکند چه نوع محتوایی مجاز است. برای مثال، فیسبوک برخی انواع محتوا را از فید خبری شما فیلتر میکند، مانند پستهای نامناسب یا محتوای گروههایی که به ترویج خشونت مشهورند. بهطور مشابه، X (که قبلاً توییتر نامیده میشد) نیز به علامتگذاری، محدودکردن یا کاهش رتبه توییتهایی که قوانین را نقض میکنند، از جمله توییتهای حاوی اطلاعات گمراهکننده، فریبکاری یا ارعاب، معروف است.
شرکتهای شبکههای اجتماعی همچنین میتوانند بهطور کامل برخی پستها را پایین بیاورند یا مسدود کنند، بهویژه زمانی که موضوعات حساس یا بحثبرانگیز مطرح است. احتمالاً نمونههای این موضوع را بارها در پلتفرمهای مختلف دیدهاید.
پلتفرم X شاید بزرگترین تغییر را در مدیریت محتوا تجربه کرده باشد. تحت رهبری ایلان ماسک، X سبک مدیریت محتوای خود را تغییر داد؛ که همین تغییر موجب بازگرداندن حساب دونالد ترامپ شد که ابتدا مسدود شده بود. حتی زمانی که ایلان ماسک مدیریت را بر عهده گرفت، X برای مدتی کوتاه، لینکهای به رقبای خود را مسدود کرد. این اقدامات نشان میدهند که شرکتها در مدیریت برخی انواع محتوا اختیار دارند.
برخی شرکتها نیز مدیریت یا تصمیمگیریهای خاصی را به افراد یا جوامع واگذار میکنند. برای مثال در ردیت (Reddit)، مدیران هر سابردیت (جامعه ردیت) میتوانند قوانین خود را تعیین و اجرا کنند. بنابراین، ممکن است با سابردیتهایی با دستورالعملهای بسیار ساده یا با سیاستهای بسیار سختگیرانه مواجه شوید. در این حالت، شرکت ردیت بهعنوان یک شرکت مستقیماً کنترل نمیکند که چه چیزی ببینید، بجز برخی دستورالعملهای کلی برای همه سابردیتها.
بنابراین، اگرچه اغراق است که بگوییم شرکتهای شبکههای اجتماعی بهطور کامل هر چیزی را که میبینید کنترل میکنند، قطعاً تجربه شما را از طریق دستورالعملهای جامعهای/محتوایی و تصمیمگیری درباره اینکه چه چیزی را مسدود کرده یا پایین بیاورند، شکل میدهند. این تأثیرات در پلتفرمها متفاوت است و ممکن است با تغییرات رهبری، فشارهای اجتماعی یا عوامل دیگر تغییر کند.
در نهایت، یک اصل ثابت باقی میماند: این پلتفرمها میخواهند شما را درگیر نگه دارند. هرچه بیشتر اسکرول کنید، تبلیغات بیشتری میبینید و درآمد بیشتری برای شرکت ایجاد میشود. هم الگوریتمها و هم تلاشهای انسانی در خدمت این هدف هستند. حتی اگر گاهی اوقات اشتباه کنند، این سیستمها معمولاً موفق میشوند شما را به اسکرولکردن وادار کنند.