🔸خطر ایجاد اختلال محاسباتی در مدیران، بهویژه در چارچوب جنگ شناختی، موضوعی پیچیده و چندبعدی است که نیازمند تحلیل دقیق و جامع است.نتیجهی این موضوع را میشود در فروپاشی اسد در سوریه به وضوح دید.
🔸جنگ شناختی بهعنوان یک استراتژی مدرن، بر تأثیرگذاری بر ذهن و قلب، ادراک و تصمیمگیری افراد، بهویژه تصمیمگیرندگان کلیدی مانند مدیران، تمرکز دارد.
۱٫ اختلال محاسباتی در مدیران چیست؟
اختلال محاسباتی به معنای ایجاد خطا، سوءتعبیر یا انحراف در فرآیندهای شناختی و تصمیمگیری مدیران است. این اختلال میتواند شامل موارد زیر باشد:
سوگیریهای شناختی:(کتاب هنر جنگ شناختی)
مانند سوگیری تأییدی که باعث میشود مدیران اطلاعات را بهگونهای تفسیر کنند که باورهای قبلیشان را تأیید کند.
اضافهبار اطلاعاتی: مواجهه با حجم عظیمی از اطلاعات که منجر به سردرگمی و تصمیمگیری نادرست میشود.
تحریف اطلاعات: دریافت اطلاعات نادرست یا گمراهکننده که بهطور عمدی در جنگ شناختی منتشر میشود.
فشار روانی و استرس: ایجاد شرایط استرسزا که توانایی تحلیل و تصمیمگیری منطقی را کاهش میدهد.
۲٫ جنگ شناختی و نقش آن در ایجاد اختلال محاسباتی
جنگ شناختی بهدنبال تأثیرگذاری بر ذهن و قلب افراد از طریق ابزارهای روانشناختی، رسانهای و اطلاعاتی با شیوههای زیر است:
انتشار اطلاعات گمراهکننده:
نفوذیها یا دشمنان ممکن است از طریق رسانهها، شبکههای اجتماعی یا حتی منابع بهظاهر معتبر، اطلاعات نادرست یا تحریفشده منتشر کنند تا مدیران را به تصمیمگیریهای اشتباه سوق دهند.
ایجاد شکاف شناختی:
با تزریق اطلاعات متناقض، اعتماد مدیران به منابع اطلاعاتی و تحلیلهای خود کاهش مییابد.
حمله به اعتبار مدیران:
انتشار شایعات یا اخبار جعلی برای تضعیف اعتبار و مشروعیت تصمیمگیری مدیران.
استفاده از فناوریهای نوین: مانند هوش مصنوعی برای تولید دیپفیک (Deepfake) یا محتوای جعلی که میتواند مدیران را فریب دهد.
۳٫ پیامدهای اختلال محاسباتی در مدیران
اختلال در فرآیند تصمیمگیری مدیران میتواند پیامدهای جدی در سطوح مختلف داشته باشد:
سطح سازمانی:
تصمیمگیریهای نادرست میتواند به کاهش بهرهوری، ضررهای مالی و حتی فروپاشی سازمان منجر شود.
سطح ملی:
در صورتی که مدیران ارشد دولتی یا نظامی تحت تأثیر قرار گیرند، امنیت ملی و منافع استراتژیک کشور ممکن است به خطر بیفتد.
سطح اجتماعی:
کاهش اعتماد عمومی به مدیران و نهادهای تصمیمگیر، که میتواند به بیثباتی اجتماعی منجر شود.
۴٫ راهکارهای مقابله با اختلال محاسباتی در جنگ شناختی
شناسایی منافقین ونفوذیها:
مهمترین ماموریت نفوذیها و منافقین در جنگ شناختی، ایجاد اختلال محاسباتی با گزارشات پاورپوینتی جذاب، حرافی و باند بازی و تایید مواضع یکدیگر در جلسات، استفاده از تزویر و نفاق و… است که مهمترین عامل تصمیم سازیهای غلط یا انتخاب روش های غلط هم همین گروه هستند.
آموزش و آگاهیبخشی:
مدیران باید با مفاهیم جنگ شناختی و سوگیریهای شناختی آشنا شوند و آموزشهای لازم برای شناسایی اطلاعات گمراهکننده را دریافت کنند.
تقویت سیستمهای اطلاعاتی:
استفاده از منابع اطلاعاتی معتبر و چندگانه برای تأیید صحت اطلاعات.
مدیریت استرس:
ایجاد محیطهای کاری که فشار روانی را کاهش دهد و از سلامت روان مدیران حمایت کند.
استفاده از فناوریهای پیشرفته:
مانند ابزارهای تحلیل داده و هوش مصنوعی برای شناسایی الگوهای اطلاعات جعلی.
شفافیت و ارتباطات مؤثر:
تقویت ارتباطات داخلی و شفافیت در تصمیمگیری برای کاهش تأثیر شایعات و اطلاعات نادرست.
🔴خطر اختلال محاسباتی در مدیران توسط نفوذیها یا دشمنان، بهویژه در شرایط جنگ شناختی، یک تهدید جدی است که نیازمند توجه ویژه به ابعاد روانشناختی، اطلاعاتی و سازمانی است.